حضور فعال ایران در سازمان همکاری شانگهای، نمادی از تقویت راهبرد بهره‌گیری از ظرفیت‌های منطقه‌ای برای مقابله با فشارهای غرب است؛ حضوری که با دیدارهای راهبردی رئیس‌جمهور با رهبران چین و روسیه، بر اهمیت نقش‌آفرینی ایران در نظم نوین چندقطبی تأکید می‌کند.
تجربه تلخ خروج آمریکا از برجام در عین رعایت مفاد این توافقنامه بین المللی از سوی ایران مهر تأیید مجددی بود بر این انگاره در ذهن مقامات جمهوری اسلامی ایران که مسیر غرب تا به بن‌بست و بدعهدی طرف مقابل ختم می‌شود. به این معنا که نظام حاکم در اروپا و آمریکا تمایلی ندارند تهران در مناسبات منطقه ای و بین المللی به حقوق خود دست پیدا کند یا از منافع توافقی که به آن پایبند بوده بهره‌مند شود.سخنرانی رهبری در تاریخ بیست و پنجم مهر 1397 در جمع نخبگان و استعدادهای علمی کشور نیز راهگشایی برای رویکرد ایران در قبال این بدعهدی‌ها بود آنجایی که ایشان فرمودند: «باید نگاه‌مان به شرق باشد نه به غرب؛ ضمن اینکه نگاه به غرب و اروپا جز معطل ماندن، منت کشیدن و کوچک شدن فایده‌ای ندارد».

پایین آمدن ارزش دلار به گواه اکونومیست

رسانه غربی اکونومیست گزارش داده است که چین با سرعت در حال کنارگذاشتن دلار از مبادلات اقتصادی خود است. در گزارش این رسانه آمده است که اکنون بیش‌از ۳۰درصد تجارت کالا و خدمات این کشور با ارز ملی‌اش (یوان/رنمینبی) انجام می‌شود. همچنین بیش‌از نیمی از دریافتی‌های فرامرزی چین با یوان تسویه می‌گردد؛ رقمی که در سال ۲۰۱۰ کمتر از یک‌درصد بود و نشان‌دهنده تغییر بزرگ در نظم مالی جهان است.

عزم ایران برای پایان دادن به یک‌جانبه گرایی غرب

علی آدمی عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی نیز در مقاله ای در تبیین جایگاه نگاه به شرق و نظام چندقطبی این چنین روایت می کند: فروپاشی شوروی و پایان جنگ سرد،  اهمیت ژئوپلتیک و منطقه گرایی را در نظام بین الملل دوچندان کرده، به طوری که بسیاری از کشورها در سیاست خارجی خود منطقه گرایی را به عنوان اصلی ثابت و اساسی جهت تامین منافع و امنیت ملی خود برگزیده اند.نگاه عملی و نظری غالب در طول سال های متمادی گذشته در سیاست خارجی ایران عدم توجه به راهبرد «نگاه به شرق» و بلکه نگاه یک جانبه به غرب بوده و این باعث غفلت از سایر مراکز و منابع قدرت و ثروت جهانی به خصوص در نزدیکی مرزها گشته است؛ اما در سال های اخیر راهبرد نگاه به شرق، به راهبردی منطقه گرایانه از سوی جمهوری اسلامی ایران در منظومه نگاه ژئوپلتیکی و جغرافیایی تبدیل شده است، چرا که ایران از جمله کشورهایی می باشد که به لحاظ موقعیت جغرافیایی و سیاسی، از مزیت ژئواستراتژیکی، ژئواکونومیکی و ژئوپلیتیکی بهره مند می باشد.در همین راستا سفر رئیس جمهور کشورمان به چین و نوع روابط ما با پکن و مسکو در برهه حساس و سرنوشت‌ساز کنونی (که شاهد فعال‌سازی مکانیسم ماشه و تشدید تهدیدات همه‌جانبه غرب علیه ایران هستیم) به‌مثابه پرونده‌ای مهم در حوزه سیاست خارجی کشورمان مورد بحث قرار گرفته است. بسیاری از مخاطبان در صدد سنجش حدود و ثغور این روابط و برخی دیگر، با نگاه سیاست‌زده در صدد نفی مطلق آن هستد.

اژدهای چین دنیا را می بلعد

تاثیر حضور ایران در چین آنقدر مهم به نظر می رسد که یوسف پزشکیان در یادداشتی نوشته است که «اگر چه اژدها نماد چین است، اما اژدها برای توصیف چین گمراه کننده است، اژدها را با صدای بلند و آتشی که از دهانش بیرون می‌آید می شناسیم در حالی که چین خیلی آرام و بی سروصدا دارد دنیا را می بلعد.»سند همکاری جامع ۲۵ ساله ایران و چین، که در فروردین ۱۴۰۰ به امضا رسید، از دل مذاکرات طولانی و رفت‌وآمدهای دیپلماتیک میان دو کشور پدید آمد. این سند حوزه‌های متنوعی چون انرژی، زیرساخت، حمل‌ونقل، بانکداری، همکاری نظامی، علمی، فناوری و گردشگری را شامل می‌شود. بندهای کلیدی این توافق بر گسترش تجارت و تعامل میان بخش‌های دولتی و خصوصی، توسعه پروژه‌های مشترک در انرژی، پتروشیمی و انرژی‌های تجدیدپذیر، تقویت همکاری‌های بانکی با استفاده از ارزهای ملی، توسعه خطوط حمل‌ونقل و زیرساخت‌های ریلی و دریایی، همکاری امنیتی و مقابله با تروریسم، گسترش همکاری نظامی و دفاعی و حمایت متقابل در سازمان‌های بین‌المللی تاکید دارد.

حضور راهبردی و موفق ایران در شانگهایِِ گذشته

رئیس‌جمهور پزشکیان هم در دیدار با رئیس جمهور چین تاکید می‌کند که آماده همکاری برای اجرای همه مفاد توافق جامع ۲۵ ساله دو کشور هستیم و می‌توانیم با پیگیری ساز و کارهای لازم، عملگرایی هدفمند و هوشمند را در دستور کار خود قرار دهیم.نکته جالب دیگری که تبدیل به تیتر رسانه ها از حضور ایران در شانگهای بود جلسه 4 ساعده پزشکیان با پوتین بود که بعد از آن روسای جمهور در کشور از امضا و اجرایی کشور توافقات و قرار های راهبردی در حوزه امنیتی نظامی و اقتصادی سخن به میان آوردند.کارشناسان معتقدند با تغییر پارادایم قدرت در دنیا و شیفت آن از غرب به شرق کشورهایی می توانند موفق باشند که در این زمین بازی به خوبی ایفای نقش کرده و گام های دیپلماتیک و هوشمندانه ای بردارند.