داده‌های اتاق بازرگانی ایران نشان می‌دهد که از ظرفیت درحال بهره وری بنگاه‌های تولیدی، ۵۹ درصد ظرفیت تولید در واحد‌ها خالی مانده است. این فضا، امکان هر گونه برنامه‌ریزی را از فعالان اقتصادی می‌گیرد و یک فعال اقتصادی نمی‌داند که هر سال در حوزه تأمین نقدینگی، قوانین تجارت خارجی چه شرایطی را تجربه خواهد کرد.

گزارش مرکز پژوهش‌های اتاق ایران از طرح پایش ملی محیط کسب و کار کشور حاکی از این است که در تابستان امسال، نمره شاخص ملی محیط کسب و کار کشور ۶.۰۲ (نمره بدترین ارزیابی ۱۰ است) ثبت شده که فقط ۰.۰۲ واحد بهتر از شاخص فصل بهار است. این درحالی است که در بهار امسال نیز این شاخص در سطح فصل زمستان باقی مانده بود و در زمستان نیز وضعیت این شاخص نامساعدتر شده و از ۵.۹۸ در فصل پاییز ۱۴۰۲ به ۶.۰۴ رسیده بود. همچنین بر اساس نتایج به دست آمده بنگاه‌های اقتصادی مشارکت کننده در طرح (۲۷۶۳ بنگاه) به طور متوسط با ۴۱.۹۵ درصد ظرفیت اسمی خود فعالیت داشته اند.

مفقود شدن نرخ بهره واقعی در واحدهای تولیدی

پیمان مولوی، عضو اتاق بازرگانی تهران، در گفتگو با نیمروز درباره علل خالی ماندن بهره وری بنگاه‌های تولیدی در کشور گفت: در کشوری که فعالین اقتصادی آن به فکر دریافت وام‌های سنگین و تبدیل آن به سوله و واردات ماشین آلات هستند طبیعی است که نرخ بهره حقیقی مفقود شود و بهره وری واقعی به تبع آن در واحد‌های تولیدی کاهش یابد.

رئیس کمیسیون اقتصاد کلان خانه معدن افزود: در ۴۳ سال گذشته فقط ۱۰ سال نرخ بهره حقیقی مثبت بوده است این به معنای ایجاد کردن ریال و تبدیل آن به تاسیسات، زمین، ماشین آلات است که بدون ریسک سرمایه گذاری افراد را ثروتمند می‌کند و در نهایت با فروش آن در بازار آزاد داخلی و خارجی ارزش افزوده برای فعالین اقتصادی ایجاد می شود.

درجا زدن بدون رشد اقتصادی

مولوی ادامه داد: براساس گزارشی از مرکز پژوهش‌های مجلس با عنوان« دهه درجا زدن بدون رشد» درمی یابیم که رشد اقتصادی در سال‌های اخیر در کشور تنها ۱ درصد بوده است و این امر به معنای این است که در ۱۳ سال گذشته هیچ قدم مثبتی برای تولید برداشته نشده است.
وی با اشاره به اینکه برخی از اوقات مسئولان از دستاورد‌های صادراتی ایران صحبت می‌کنند، توضیح داد: کالا‌های ایرانی به دلیل نبود بهینه کار کردن قابل رقابت با هیج کشوری در دنیا نیست و واقعیت این است که کالا‌های ایرانی هیچ گونه مشتری ندارد.

باکدام پول و کدام بانک با کشورهای دیگر مراوده کنیم؟

دبیر کل اسبق انجمن اقتصاددانان ایران با اشاره به تحریم‌های بانکی گفت: جدا از اینکه کالا‌های ایرانی قدرت رقابت با کشور‌های منطقه را ندارند ، مشکل بعدی در نقل و انتقال پول است. به طوری که با کدام پول و کدام بانک می‌شود با کشور‌های دیگر تعامل اقتصادی برقرار کرد؟ این درحالی است که اگر قیمت سوخت به سمت واقعی شدن پیش رود همین میزان اندک تعامل هم از بین می‌رود و دیگر هیچ صرفه اقتصادی در مراودات با ایران برای کشور‌های دیگر وجود ندارد.
این عضو اتاق بازرگانی بیان کرد: علاوه بر نرخ بهره حقیقی صفر، عدم رشد اقتصادی، عدم بازار‌های صادراتی کالا‌های ایرانی عوامل دیگری، چون کاهش قدرت خرید فعالین اقتصادی و نیز کمبود سرمایه درگردش نیز از دیگر موانعی است که برسر بنگاه‌های تولیدی قرار گرفته است.