ماجرای دسترسی دانشمندان و متخصصان ایرانی به روزنه‌هایی برای درمان احتمالی بیماری سرطان، دقیقا چیست و چه اتفاقی در این حوزه رخ داده است؟

پی گیری تابناک/ کنکاش درباره خبر درمان سرطان در ایران؛ یافته جدید، چقدر جدی است؟ +فیلم

خبر علمی-پزشکی مربوط به پژوهشگران و متخصصان جوان کشورمان در دستیابی به روزنه‌های امید بخش برای درمان بیماری سرطان، انعکاس‌های متفاوتی در برخی از محافل و رسانه‌ها داشت که همین بازتاب‌های متنوع و یا برداشت‌های چندگانه، انگیزه سرویس اجتمایی تابناک، برای رسیدن به خبر دقیق در مورد این اتفاق علمی شد.
به گزارش سرویس اجتماعی تابناک، دکتر روح الله درستکار متخصص جوان، ویروس شناس و مدیر پروژه‌ای که با همکاری پزشکان و استادان مطرح دانشگاه شهید بهشتی تهران و کسب مجوز از این دانشگاه این طرح را استارت زده است، با استقبال از پی گیری موضوع توسط خبرنگار ما، در دفتر خبرگزاری حضور یافت و توضیحات مبسوطی در باره کمیت و کیفیت این رخداد ارائه کرد.
 روح الله درستکار با مدرک دکترای تخصصی ویروس شناسی پزشکی، اقدام اخیر را، یافتن روزنه‌ای امید بخش در مسیر درمان بیماری سرطان در آینده دانست که همین نتایج حاصله و نیز دیده نشدن عوارض منفی خاص در بیماران، انگیزه کار و ایجاد تحولات جدید در مسیر مبارزه با انواع سرطان‌ها را افزایش داده است.
وی در تبیین این برنامه علمی و پزشکی گفت: ویروس‌ها علاوه بر ایجاد بیماری، می‌توانند کارکرد‌های مثبتی نیز داشته باشند. به ویژه، در مواردی که بیماران سرطانی، دچار عفونت‌های ویروسی شوند، سیستم ایمنی بدن تحریک می‌شود و به سلول‌های سرطانی حمله می‌کند؛ لذا با پی بردن به این کارکرد، استفاده از ویروس‌ها پیش از این نیز،  در کشور‌های متعدد و مخصوصا در امریکا، و در مسیر درمان برخی از بیماری‌ها مورد استفاده قرار گرفته اند.
وی افزود اولین مطالعه بالینی در سال ۱۹۹۷ در آمریکا شروع شد و شاید اوج این اتفاق سال ۲۰۱۴ بود که یک خانمی که در مرحله و استیج آخر سرطان خون پیشرفته بود، توسط ویروس سرخک که در حقیقت مهندسی و بهینه شده بود، درمان شد.
به گفته وی، در ایران، گروه‌های تحقیقاتی در حال کار بر روی ویروس سرخک به عنوان یک واکسن ضد سرطان هستند. این ویروس به دلیل ایمنی بالا و سابقه استفاده شدن به عنوان واکسن، برای این هدف انتخاب شده است. آزمایش‌ها نشان می‌دهد که این ویروس تمایل زیادی به سلول‌های سرطانی دارد و البته هیچ عارضه‌ای برای سلول‌های نرمال ایجاد نمی‌کند
موفقیت در آزمایش حیوانی و امیدبخش برای انسان
وی درباره فعالیت متخصصین ایرانی در این حوزه گفت: با توجه به اینکه سرخک، ویروس مطمئنی بود و همه بچه‌های این کشور عمدتاً آن را دریافت کرده اند و عوارضی هم ندارد، برای ما راحت‌تر بود که از همین ویروس سرخک استفاده کنیم.
دکتر درستکار درباره نتایج حاصله در این باره گفت: الان در مدل آزمایشگاهی این سلول توانسته موفق عمل کند و پایش آزمایشگاهی آن کامل شده است. در مورد آزمایش حیوانی روی موش و خرگوش، اجرایی شده و نتایج خوبی را شاهد بودیم.
دکتر درستکار با اشاره به ضرورت آزمایش‌های انسانی برای بررسی تاثیرات این ویروس بر روی سرطان گفت: بر همین اساس برای آزمایش انسانی نیاز به مجوز‌هایی داشتیم و باید از کارمان دفاع می‌کردیم. لذا از طریق مراکز دانشگاهی معتبر کار را شروع کردیم و دانشگاه شهید بهشتی مسئولیت بررسی موضوع را در اختیار گرفت. طرح خود را به دانشگاه شهید بهشتی که از دانشگاه‌های معتبر و بسیار خوب ایران است ارائه دادیم و آنها نظرات و کامنت‌های خود را در چندین مرحله ارائه کردند.
حساسیت و نظارت بالا، تلقیح انسانی و نتایج مثبت
وی افزود هرچند این طرح در مورد بیمارانی انجام می‌شد که در مراحل سخت سرطان قرار داشتند و پزشکان درمان خاصی برای آنها نداشتند، اما با این حال گروه متخصصان و پزشکان دانشگاه، باید نسبت به بی‌خطر بودن این طرح مطمئن می‌شدند. توجه کنید که چنین اقدامی و طی کردن این مسیر در هیچ کدام از کشور‌های منطقه اجرایی نشده است و استارت آن اتفاق مهمی به شمار می‌رود.
این ویروس شناس کشورمان، با بیان این که سرانجام این کار با نظارت و اجرای پزشکان محترم و بر روی ۵ نفر از بیماران سرطانی و بیماران پانکراسی انجام و تلقیح شد، گفت: تاکنون هیچ خطری درباره هیچ کدام از بیماران گزارش نشده است و هیچ عارضه‌ای هم تاکنون ایجاد نکرده است؛ لذا نسبت به روند طی شده، پزشکان احساس رضایت دارند و ما امیدواریم که شرایط به دست آمده بتواند منجر به تحول جدیدی در درمان بیماری سرطان شود.
وی درباره شرایط بودجه‌ای این طرح تاکید کرد: با توجه به اینکه نهاد‌ها و سازمان‌ها بودجه خاصی نمی‌توانند نسبت به موضوع ارائه دهند و ممکن است هزینه‌های زیادی داشته باشد لذا از خیرین کمک گرفتیم و با جمع شدن آنها کمک بسیار بزرگی برای پیشرفت پروژه خودمان ایجاد کردیم؛ امیدواریم به زودی بتوانیم کد اخلاقی را در این باره و نیز نسبت به درمان اساسی مهره‌های مغزی، دقیقاً متناسب با همان مدلی که در آمریکا اجرا شده است بگیریم.
تابناک پی گیری کرد؛ کم و کیف داستان درمان سرطان در ایران چیست؟
انتظار معجزه نیست، اما…
دکتر درستکار با بیان اینکه در این مرحله انتظار معجزه نداریم، اما فعالیت و حرکت خود را ادامه خواهیم داد، گفت: این یکی از گزینه‌ها برای درمان بیماران سرطانی می‌تواند باشد؛ لذا از همه متخصصین و منتقدان می‌خواهیم که حتماً نظرات خود را در محافل علمی ارائه دهند تا در این محافل موضوعات به طور تخصصی تری سنجیده شود.
وی همچنین با بیان این که خانواده این بیماران طبیعتاً از جریان کار و طرح مورد نظر مطلعند و برای درمان بیمارشان رضایت داده اند، گفت: با توجه به پیچیده بودن شرایط بیماران،  آنها از هر روزنه علمی و تخصصی که فکر کنند برای درمان احتمالی بیمارشان موثر است استقبال می‌کنند. ما هم با تشکر از اعتماد این خانواده ها، تلاش خود را کردیم و در ادامه هم تلاش خواهیم کرد که بی‌هیچ عارضه‌ای، مسیری به سمت درمان بیماری سرطان، مخصوصا در مراحل پیچیده آن بگشاییم.
شرکت دانش بنیان با یک هدف ویژه
 این متخصص ویروس شناسی انجام این طرح را از ایده‌های موسسه دانش بنیان خود و دوستانش عنوان کرده است که کار اصلی شان همین موضوع است که با گرفتن مجوز‌های لازم و برخورداری از حمایت‌های دانشگاه شهید بهشتی همراه است.
 وی در پایان با اشاره به گرفتن همه مجوز‌ها و کد‌های اخلاق لازم تاکید کرد: امیدواریم اتفاق خوبی را در زمینه شاهد باشیم و اگر این طرح بتواند تا ۳۰ درصد اهدافش را محقق کند، انگیزه و موفقیت بزرگی برای رسیدن به درمان کامل بیماری سرطان، مخصوصاً در مراحل سخت آن خواهد بود و من در این زمینه به همکاران متخصص خودم و پزشکانی که طرح را مورد سنجش و حمایت قرار می‌دهند اعتماد دارم و بسیار امیدوارم. از همه این بزرگواران نیز تشکر می کنم.