طرح بازگرداندن اتباع غیرمجاز به افغانستان، تغییراتی آرام در بازار کار گذاشته است، تغییراتی به همراه چالش که فرصت‌هایی تازه به همراه دارد.
به گزارش نیمروز24 به نقل از فارس؛ وزیر کشور، اسکندر مومنی روز گذشته اعلام کرد تا امروز یک‌میلیون افغانستانی غیرمجاز به کشورشان بازگشته‌اند؛ حالا مدیر کاریابی، امین پورفرخ، می‌گوید: «کارخانه‌های شهرک صنعتی شمس‌آباد «هزار کارگر ساده» با حداقل حقوق ۲۰ میلیون تومان نیاز دارند، اما نیست.»
آمار نشان می‌دهد حدود ۶ تا ۷ میلیون افغان در ایران زندگی می‌کنند که حدود ۱.۸ میلیون نفر در تهران ساکن‌اند که سهم قابل توجه این جمعیت، در مشاغل ساده و نیمه‌ماهر مشغولند؛ حضور این تعداد مهاجر معادل جمعیت یک استان پرجمعیت ایران مثل خراسان رضوی است.
رییس کانون انبوه‌سازان تهران، ایرج رهبر اعلام کرد بیش از ۵۰ درصد کارگران ساختمانی تهران را اتباع افغان تشکیل می‌دادند ، کارفرمایان به‌دلیل پایین بودن دستمزد، نداشتن الزام بیمه و در دسترس بودن نیروی کار افغان، سال‌ها این نیرو را جایگزین نیروی بومی کردند.
کشورهای مختلف دنیا برای حفظ امنیت بازار کار و حمایت از نیروی بومی، سیاست‌های سخت‌گیرانه‌ای درباره حضور اتباع غیرمجاز دارند. در بسیاری از کشورهای اروپایی مثلا در فرانسه، اگر کارفرمایی فردی را بدون مجوز به کار گیرد، تا ۱۵ هزار یورو جریمه می‌شود و در ترکیه، بازگرداندن مهاجران غیرقانونی، روندی طبیعی است.
رییس کانون انبوه‌سازان تهران ایرج رهبر گفته است با اخراج اتباع افغان، بسیاری از پروژه‌ها متوقف شده‌اند. کارگران ایرانی هم تمایلی به این مشاغل ندارند و جایگزینی زمان‌بر است.» اما کارشناس ارشد اقتصاد، محمدحسین مصباح در این باره می‌گوید: «این‌که کارفرما به نیروی ارزان و بی‌ضمانت پناه ببرد، نتیجه‌ای جز تعمیق بیکاری در میان جوانان ایرانی ندارد. با اخراج تدریجی اتباع غیرمجاز، فرصت طلایی برای ساماندهی بازار کار فراهم شده است.
کارشناس سیاست‌گذاری بازار کار در مرکز پژوهش‌های مجلس، یوسف نادری تأکید دارد که برای جلوگیری از آسیب به تولید و خدمات پس از خروج اتباع، باید سریع اقدام کرد. به گفته او، آموزش‌های مهارتی فوری برای جوانان در مشاغل موردنیاز مانند کارگری ساده، ساخت‌وساز و خدمات باید با همکاری وزارت کار و کارفرمایان آغاز شود. همچنین تهیه لیستی از مشاغل مورد نیاز همراه با دستمزد و مزایا و انتشار آن در سامانه‌ها و دفاتر کاریابی، در کنار مشوق‌هایی مثل تخفیف بیمه و مالیات برای کارفرمایان، می‌تواند مؤثر باشد.