«افزایش سن بازنشستگی» بدون شک مهمترین مصوبه خانه ملت در جلسه علنی روز یکشنبه ۲۸ آبان بود. نمایندگان مجلس بند الحاقی بند خ و بند ز ماده ۲۹ لایحه برنامه هفتم توسعه را به تصویب رساندند و این به این معنا بود که سن بازنشستگی را برای گروه‌های مختلف افزایش خواهد یافت.

با قانون جدید افراد در چه سنی بازنشسته می‌شوند؟

۱. بیمه پردازانی که ۲۸ تا ۳۰ سال سابقه خدمت دارند به سنوات اشتغال آنها برای بازنشستگی اضافه نمی گردد.

۲. بیمه پردازانی که ۲۵ تا ۲۸ سال سابقه خدمت دارند به سنوات اشتغال آنان به ازای هر سال تا زمان بازنشستگی دو ماه اضافه می گردد.
۳‌. بیمه پردازانی که ۲۰ تا ۲۵ سال سابقه خدمت دارند به سنوات اشتغال آنان به ازای هر سال تا زمان بازنشستگی سه ماه اضافه می گردد.
۴. بیمه پردازانی که مطابق قوانین ۱۰ تا ۲۰ سال سابقه خدمت دارند به سنوات اشتغال آنان به ازای هر سال تا زمان بازنشستگی چهارماه اضافه می گردد.
۵. بیمه پردازانی که مطابق قوانین تا ۱۰ سال سابقه خدمت دارند به سنوات اشتغال آنان به ازای هر سال تا زمان بازنشستگی پنج ماه اضافه می گردد.

شایعه بازنشستگی بعد از ۴۲ سال

بلافاصله بعد از انتشار خبر این مصوبه، بسیاری از رسانه‌ها نوشتند که سن بازنشستگی ۱۲ سال افزایش پیدا کرده است. حتی برخی دیگر با استناد به این شایعه آن را حاشیه ساز و دردسر آفرین عنوان کردند.

* پاسخ شفاف رئیس مجلس به ابهامات

رئیس مجلس شورای اسلامی درباره ابهامات به وجود آمده توضیح داد که سقف افزایش سنوات خدمتی برای آقایان «حداکثر۳۵ سال یا ۶۲ سال سن» است و سقف سن بازنشستگی برای خانم ها ۵۵ سال است.

روابط عمومی مجلس نیز اعلام کرد که براساس مصوبه مجلس، میزان افزایش سنوات خدمت پلکانی است و بیشتر افراد در حد چند ماه به سنوات خدمت‌شان اضافه می‌شود و افرادی که به‌تازگی شروع به کار کنند به میزان سنوات خدمت آن‌ها حداکثر ۵ سال اضافه می‌شود.

افزایش سن بازنشستگی از چه زمانی اجرایی می‌شود؟

زمان اجرایی‌شدن افزایش سن بازنشستگی یکی دیگر از ابهامات این مصوبه بود. که زنگنه سخنگوی کمیسیون تلفیق برنامه هفتم توسعه در این باره می گوید در صورت تصویب(در شورای نگهبان) این مورد «از سال ۱۴۰۳ اجرایی می‌شود»، یعنی برای کسانی که۲۸ و ۲۹ سال خدمت کرده اند، هیچ تغییری اتفاق نخواهد افتاد.

علت تصویب قانون افزایش سن بازنشستگی

بر اساس آن چه در بند الحاقی بند خ ماده ۲۹ لایحه آمده این تصمیم به منظور «کاهش ناترازی صندوق های بازنشستگی و تقویت توان صندوق ها» گرفته شده است.

از سوی دیگر طبق گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس شواری اسلامی سن امید به زندگی در ایران از سال ۱۳۳۰ تا به امروز از ۴۶ سال به ۷۶ سال افزایش پیدا کرده، در حالی که طی همین سالها متوسط سن بازنشستگی از ۵۷ سال به ۵۱ سال کاهش یافته است؛ فاصله سن بازنشستگی تا امید به زندگی که عاملی تعیین کننده در میزان سالهای دریافت مستمری توسط مشترکان صندوق بیمه ای و هزینه های آن محسوب می شود، از منفی ۱۰ سال در سال ۱۳۳۰ به حدود مثبت ۲۵ سال در سال ۱۳۹۹ رسیده است. به عبارت دیگر سن بازنشستگی که ۱۰ سال بزرگتر از سن امید به زندگی بوده است اکنون ۲۵ سال کوچکتر از آن است.
راهکار کشورها برای نزدیک کردن سن بازنشستگی به امید به زندگی

با وقوع بحران سالمندی در دنیا و افزایش امید به زندگی و به منظور حفظ تعادل منابع و مصارف صندوق های بازنشستگی، سن و سابقه الزام برای بازنشستگی در اکثر کشورهای دنیا افزایش یافته و تناسب الزام بین سن و سابقه بازنشستگی و تغییرات جمعیتی صورت پذیرفته است

در سال‌های اخیر، سیستم‌های بازنشستگی در سراسر اروپا نیز ، با توجه به افزایش سن جمعیت، محدودیت‌های مالی و اصول حاکم بر پایداری صندوق‌ها در حال تغییر به سمت زندگی کاری طولانی‌تر و به تعویق انداختن بازنشستگی هستند.

سازمان‌ توسعه و همکاری‌های اقتصادی با استناد به روند افزایش سنوات مورد انتظار برای دوره بازنشستگی، پیش‌بینی کرده است که سن بازنشستگی در کشورهای عضو همچنان روندی صعودی داشته باشد.

اتحادیه اروپا نیز پیش‌بینی کرده که متوسط سن بازنشستگی تا سال چندین سال بعد برای مردان به ۶۶.۱ سال و برای زنان ۶۵.۹ سال برسد(اینجا را بخوانید).

همچنین مطالعات حاکی از آن است که در یک دوره بیست ساله از سال ۱۹۹۵ تا پایان دسامبر ۲۰۱۵ ،پنجاه کشور ازجمله آلمان، اسپانیا، کره جنوبی، فرانسه، یونان و …، به منظور کاهش هزینه های مالی، سن بازنشستگی را افزایش داده اند.

اکثر کشورهای سازمان همکاری و توسعه اقتصادی در میانه قرن حاضر دارای حداقل سن بازنشستگی ۶۷ سال خواهند بود. تعدادی از کشورها با ایجاد پیوند مستقیم بین افزایش سن بازنشستگی با روند تکاملی امید به زندگی، از این سن نیز فراتر خواهند رفت.