چهاردهم شهریور ماه بود که ترکیه برای عضویت در گروه «بریکس» متشکل از اقتصادهای نوظهور تقاضای رسمی داد. «عمر چلیک» سخنگوی حزب حاکم عدالت و توسعه ترکیه در جلسه پرسش و پاسخی در آنکارا ضمن اعلام این خبر گفت: «رئیسجمهور ما پیشتر چند بار تمایل ما را برای عضو شدن در بریکس اعلام کرده است. درخواست ما در این زمینه کاملا روشن است و مراحل آن در چارچوب مقتضی در حال انجام است.»
کشورهای گروه بریکس هنوز ارزیابی خود را از این درخواست ارائه نکردهاند. عمر چلیک اما جزییات بیشتری در این باره که درخواست ترکیه دقیقا چه زمانی ارائه شده مطرح نساخت اما تصریح کرد ترکیه زمانی که نتیجه بررسی این درخواست مشخص شود از آن مطلع خواهد شد.
نام بریکس برگرفته از حروف اول اعضای اصلی این گروه شامل برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی است.
رسانههای ترکیه در پی این رویداد اعلام کردند «ولادیمیر پوتین» رئیسجمهور روسیه از این درخواست ترکیه استقبال و تصریح کرد که از عضو شدن آنکارا در این سازمان اقتصادی حمایت میکند.
در این راستا وبگاه آلمانی «دویچه وله» تحلیل میکند چنانچه عضویت ترکیه در گروه بریکس، گروهی شناختهشده بهعنوان وزنه متقابل برای نظم جهانی غربی، نهایی شود، آنکارا ممکن است فاصلهاش را با پیوستنش به اتحادیه اروپا بیشتر کند.
«پیتر استانو» سخنگوی سرویس دیپلماتیک اتحادیه اروپا به این رسانه آلمانی میگوید: «ترکیه این حق را دارد که درباره شراکتهای بینالمللی خودش به طور مستقل تصمیم بگیرد، با این وجود اتحادیه اروپا انتظار دارد یک کشوری که کاندیدای عضویت شده از ارزشهای اتحادیه اروپا حمایت کند.»
بیان داشت: «ما انتظار داریم همه کشورهایی که کاندیدای عضویت در اتحادیه اروپا شدهاند قاطعانه از ارزشهای اتحادیه اروپا حمایت کرده و به شکل صریح وظایفشان طبق توافقهای تجاری مربوطه را رعایت کرده و با سیاست امنیتی و خارجی مشترک اتحادیه اروپا همراستا باشند.»
در این میان، دیدگاه مذکور از سوی گروهی از ناظران مطرح شده که ترکیه موضوع درخواستش برای پیوستن به بریکس را در واکنش به پیشرفت کُند روند مذاکرات برای پیوستنش به اتحادیه اروپا مطرح ساخته است.
نمایندگان پارلمان اروپا سال گذشته میلادی در یک گزارش سالانه این طور نتیجهگیری کردند: «نرخ همراستایی ترکیه با سیاست امنیتی و خارجی مشترک اتحادیه اروپا به پایینترین سطحی که تاکنون ثبت کرده، معادل هفت درصد رسیده و رکورد پایینترین نرخ در بین همه کاندیداهایی که اتحادیه اروپا را بزرگتر کردند، متعلق به ترکیه شده است.»
«ناچو سانچز آمور» نماینده پارلمان اتحادیه اروپا از گروه سوسیالیستها و دموکراتها هم اظهار کرد، مسیر ترکیه برای پیوستن به اتحادیه اروپا از طریق اصلاحات است.
او در بیانیهای که سال ۲۰۲۳ منتشر کرده بود، گفت: «ما اخیرا شاهد تجدید علاقه دولت ترکیه به احیای فرآیند پیوستنش به اتحادیه اروپا بودهایم. این اتفاق قرار نیست بر اثر چانهزنی ژئوپلتیکی رخ دهد، بلکه تنها زمانی رخ میدهد که مقامهای ترکیهای علاقه واقعی به متوقف ساختن روند مداوم عقبگردشان از آزادیهای اساسی و حاکمیت قانون در این کشور نشان دهند.»
پروسه پیوستن ترکیه به اتحادیه اروپا از سال ۲۰۰۵ شروع شد، اما چندین مساله شامل نگرانیهای اتحادیه اروپا نسبت به سرکوب آزادی رسانهها، کنترل قوه مجریه بر قوه قضاییه و نظارت غیرنظامی ناکافی بر نیروهای امنیتی ترکیه باعث شد که این فرایند در سال ۲۰۱۸ به بنبست گرفتار شود
Friday, 20 September , 2024